Intensive Reading (đọc chuyên sâu) và Extensive Reading (đọc mở rộng) là hai phương pháp đọc quan trọng được áp dụng rộng rãi trong việc học ngoại ngữ, đặc biệt là luyện thi IELTS Reading. Mỗi phương pháp mang lại những lợi ích khác nhau và đều giúp cải thiện rõ rệt trình độ tiếng Anh của bạn nhưng cũng có một số nhược điểm mà bạn cần lưu ý.
Trong bài viết này, IELTS The Tutors sẽ phân tích sự khác biệt giữa Intensive Reading và Extensive Reading, đồng thời hướng dẫn cách kết hợp chúng để đạt hiệu quả tối đa trong quá trình học và luyện thi IELTS Reading.
Tổng quan về IELTS Reading
IELTS Reading là một trong bốn kỹ năng của bài thi IELTS gồm Reading, Listening, Writing và Speaking. Thí sinh phải hoàn thành phần thi này trong vòng 60 phút, không có thời gian riêng để chuyển đáp án (đối với bài thi trên giấy).
Cấu trúc bài thi IELTS Reading:
- Gồm 3 đoạn văn (passages) được trích dẫn từ các nguồn như báo chí, sách, hoặc các bài nghiên cứu.
- Bao gồm 40 câu hỏi, mỗi câu chỉ có một đáp án đúng và mỗi câu đúng sẽ được 1 điểm
- Các loại câu hỏi rất đa dạng như: Multiple Choice, Matching Headings, Table Completion, Short Answer Question, True/False/Not Given, Matching Information, …
Mục đích đánh giá kỹ năng đọc sâu của thí sinh, bao gồm:
- Hiểu ý chính và chi tiết
- Nhận biết quan điểm, thái độ hoặc mục đích của người viết
- Đọc hiểu suy luận và nghĩa hàm ý
- Phát triển khả năng đọc lướt (skimming) và dò tìm thông tin (scanning) hiệu quả.
Intensive Reading và Extensive Reading là gì?
Khái niệm Intensive Reading
Intensive Reading (đọc chuyên sâu) là phương pháp đọc trong đó người học tập trung phân tích một văn bản ngắn với mục tiêu rõ ràng, chẳng hạn như trả lời câu hỏi đọc hiểu, xác định cấu trúc câu, hoặc tìm hiểu cách các câu liên kết với nhau.
Khác với Extensive Reading vốn ưu tiên đọc nhiều để cải thiện độ lưu loát, Intensive Reading chú trọng đọc chậm, kỹ lưỡng nhằm hiểu sâu nội dung, ngôn ngữ và chi tiết của văn bản.
Mục tiêu của Intensive Reading
Theo Muchtar (2020) và Khazaal (2020), phương pháp này thường được áp dụng để:
- Mở rộng và củng cố vốn từ vựng thông qua việc phân tích ngữ cảnh sử dụng.
- Nâng cao hiểu biết ngữ pháp và cấu trúc câu.
- Phát triển kỹ năng phân tích thông tin nhằm xác định chính xác ý nghĩa và mục đích của tác giả.
- Tăng khả năng nhận diện và hiểu các chi tiết nhỏ, điều này đặc biệt hữu ích trong các bài thi học thuật như IELTS Reading.
Đặc điểm của Intensive Reading
Từ các nghiên cứu và tài liệu giảng dạy quốc tế, có thể tóm lược những đặc trưng chính của phương pháp này:
- Đọc chậm, cẩn thận, thường sử dụng từ điển hoặc ghi chú để hiểu rõ từ/cụm từ mới.
- Tập trung vào ngôn ngữ (từ vựng, ngữ pháp, cấu trúc câu) thay vì tốc độ đọc.
- Thường diễn ra trong môi trường lớp học dưới sự hướng dẫn của giáo viên, phổ biến trong các khóa học tiếng Anh học thuật.
- Mục tiêu cụ thể, có thể là trả lời câu hỏi, hoàn thành một bài tập, hoặc phân tích một khía cạnh ngôn ngữ nhất định.
Khái niệm Extensive Reading
Extensive Reading (đọc mở rộng) là phương pháp đọc nhanh một lượng lớn văn bản đa dạng nhưng không tập trung vào các chi tiết mà tập trung vào việc nắm bắt khái quát ý chính và nội dung tổng thể của văn bản.
Mục tiêu của phương pháp này là phát triển tốc độ đọc, khả năng đọc lướt (skimming) và đọc quét (scanning), đồng thời cải thiện kỹ năng đọc hiểu thông qua việc tiếp xúc với nhiều chủ đề, phong cách viết và mức độ ngôn ngữ khác nhau.
Mục tiêu của Extensive Reading
Extensive Reading được áp dụng để:
- Tăng tốc độ đọc và khả năng xử lý thông tin nhanh.
- Nâng cao khả năng suy luận và dự đoán ý nghĩa từ ngữ cảnh.
- Giúp người học làm quen với nhiều loại văn bản (từ bài báo, truyện ngắn, đến tài liệu học thuật) để dễ dàng thích nghi với các dạng câu hỏi và đề thi khác nhau.
- Tạo thói quen đọc thường xuyên và xây dựng sự tự tin khi đọc tiếng Anh.
Đặc điểm của Extensive Reading
Extensive Reading có một số đặc điểm và tính chất sau:
- Ưu tiên tốc độ và sự lưu loát hơn là phân tích chi tiết.
- Tập trung vào ý chính và nội dung khái quát của văn bản, không dừng lại quá lâu ở từ hoặc cấu trúc khó.
- Các văn bản sử dụng cho Extensive Reading thường dễ hơn và thân thiện hơn với người học, có ít từ vựng học thuật phức tạp.
- Mang lại trải nghiệm đọc thoải mái, ít áp lực, giúp người học duy trì động lực đọc lâu dài.
Ưu và nhược điểm của Intensive Reading trong việc học IELTS Reading
Ưu điểm của phương pháp Intensive Reading
- Hiểu sâu văn bản: Intensive Reading giúp người học tập trung vào từng nội dung chi tiết, cấu trúc ngữ pháp và từ vựng, phù hợp với các bài đọc IELTS chứa nhiều thông tin ẩn dụ và câu hỏi phân tích.
- Xử lý văn bản khó: Phương pháp này còn rèn kỹ năng đọc hiểu các đoạn văn phức tạp, giàu thuật ngữ, từ đó nâng cao khả năng trả lời chính xác câu hỏi dạng khó.
- Cải thiện từ vựng & ngữ pháp: Việc phân tích kỹ từng câu giúp mở rộng vốn từ chuyên sâu và nắm chắc cấu trúc câu – yếu tố quan trọng trong IELTS Reading.
Nhược điểm của phương pháp Intensive Reading
- Tốn thời gian: Đọc kỹ từng câu đòi hỏi rất nhiều thời gian, đặc biệt với những văn bản phức tạp. Trong phòng thi, cách đọc này dễ khiến thí sinh không kịp hoàn thành 40 câu trong 60 phút nếu áp dụng sai thời điểm.
- Khó chọn tài liệu: Cần văn bản vừa sức nhưng vẫn đủ thử thách, nếu không thì quá trình luyện tập sẽ kém hiệu quả.
- Giảm khả năng nắm ý chính: Quá chú trọng chi tiết có thể khiến bỏ lỡ ý chính tổng quát, điều này bất lợi với các dạng câu hỏi yêu cầu tìm main idea.
- Hạn chế sự hứng thú: Như đã nói ở trên, phương pháp này đòi hỏi nguồn đọc phù hợp, không có sự tự do trong việc chọn lựa đề tài, vì thế rất có thể sẽ dẫn đến việc nhàm chán, mất động lực và làm ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình ôn luyện.
Ưu và nhược điểm của Extensive Reading trong việc học IELTS Reading
Ưu điểm của phương pháp Extensive Reading
- Nắm ý chính nhanh chóng: Giúp người học rèn kỹ năng nhận biết nội dung tổng quát và phát triển khả năng suy luận nhanh khi đọc nhiều loại văn bản khác nhau.
- Tiết kiệm thời gian: Không cần phân tích từng chi tiết, giúp tăng tốc độ đọc và phân bổ thời gian hợp lý trong 60 phút thi IELTS Reading.
- Hữu ích cho nhiều dạng câu hỏi: Đặc biệt hiệu quả với Multiple Choice, Summary Completion, Matching Information và Heading Matching, đây là những dạng bài yêu cầu hiểu nội dung tổng quát.
- Tăng động lực học: Tính linh hoạt và chủ động trong chọn tài liệu khiến người học dễ duy trì hứng thú và thói quen đọc.
Nhược điểm của phương pháp Extensive Reading
- Dễ bỏ sót chi tiết: Việc tập trung vào ý chính có thể khiến người đọc bỏ qua thông tin quan trọng cần cho các câu hỏi chi tiết.
- Phụ thuộc động lực cá nhân: Nếu thiếu sự tự giác, người học khó duy trì phương pháp này lâu dài.
- Hạn chế với câu hỏi phức tạp: Không phù hợp cho các dạng yêu cầu phân tích sâu như True/False/Not Given hoặc Sentence Completion.
- Ít được giảng dạy phổ biến: Hầu hết học sinh quen với Intensive Reading trong trường học nên ít áp dụng Extensive Reading trong luyện thi.
So sánh Intensive Reading và Extensive Reading
Từ những kiến thức trên về Intensive and Extensive Reading, có thể thấy hai phương pháp này đều có những đặc điểm riêng và trái ngược nhau. Dưới đây là bảng so sánh 2 phương pháp này để bạn dễ theo dõi và phân biệt:
|
Tiêu chí |
Intensive Reading |
Extensive Reading |
|
Định nghĩa |
Đọc kỹ văn bản ngắn, tập trung vào chi tiết và phân tích sâu. |
Đọc nhanh nhiều văn bản khác nhau, tập trung vào ý chính và nội dung tổng quát. |
|
Mục tiêu chính |
Phát triển từ vựng, ngữ pháp và khả năng phân tích chi tiết. |
Cải thiện tốc độ đọc, khả năng suy luận và làm quen nhiều loại văn bản. |
|
Đặc điểm |
– Đọc chậm, chú ý chi tiết. – Dùng từ điển để hiểu rõ từ/cụm từ. – Thường áp dụng trong lớp học. – Phù hợp nghiên cứu sâu hoặc trả lời câu hỏi chi tiết. |
– Ưu tiên tốc độ để đọc nhiều. – Chú trọng ý chính, không sa vào chi tiết. – Bài đọc thường dễ hơn. – Tạo trải nghiệm học thoải mái, ít áp lực. |
|
Ưu điểm |
– Hiểu sâu nội dung và chi tiết. – Xử lý tốt bài đọc phức tạp. – Cải thiện từ vựng và ngữ pháp chuyên sâu. |
– Rèn kỹ năng nắm ý chính và suy luận nhanh. – Tiết kiệm thời gian trong bài thi IELTS Reading. – Hữu ích cho câu hỏi yêu cầu tổng quát (Multiple Choice, Summary Completion…). – Tăng động lực và tính tự chủ. |
|
Nhược điểm |
– Tốn thời gian, khó hoàn thành bài thi trong 60 phút. – Khó chọn tài liệu phù hợp. – Dễ bỏ qua ý chính khi quá tập trung vào chi tiết. |
– Có thể bỏ sót chi tiết quan trọng. – Phụ thuộc vào động lực cá nhân. – Không phù hợp với câu hỏi yêu cầu phân tích sâu (True/False/Not Given…). – Ít được giảng dạy phổ biến. |
Cách ứng dụng Intensive Reading và Extensive Reading vào việc học IELTS Reading
Cách ứng dụng Intensive Reading vào học IELTS Reading
Phương pháp này đặc biệt cho các dạng câu hỏi cần phân tích kỹ nội dung, ví dụ: True/False/Not Given, Short Answer, Multiple Choice, Matching Information, Matching Features. Các dạng bài này đòi hỏi hiểu rõ ngữ pháp, cấu trúc và cách tác giả triển khai ý tưởng, dưới đây là cách luyện tập chi tiết:
Phân tích từ vựng và cấu trúc khó:
- Chọn đoạn văn ngắn trong đề IELTS hoặc tài liệu học thuật.
- Tra từ điển để hiểu nghĩa từ/cụm từ mới và cách dùng trong ngữ cảnh.
- Ghi chú từ khóa, cấu trúc câu quan trọng để tái sử dụng trong các bài tập khác.
Thực hành phân tích chi tiết:
- Bắt đầu từ các đoạn văn bản ngắn, vừa sức, sau đó nâng dần độ khó.
- Chú ý cách tác giả lập luận, triển khai ví dụ, và liên kết câu.
Nguồn tài liệu gợi ý cho từng trình độ:
- A1 – A2: English Idioms in Use
- B1 – B2: Improve Your IELTS Reading Skills (Macmillan), Collins Reading for IELTS, Reading for Understanding (Cambridge)
- C1 – C2: Objective IELTS Advanced (Cambridge), IELTS Academic Test Builder (Macmillan), IELTS Practice Tests Plus (Pearson)
- Tài liệu chung: Cambridge IELTS 1-19, IELTS Trainer, Road to IELTS, IELTS Ready (British Council)
Cách ứng dụng Extensive Reading vào học IELTS Reading
Phương pháp này đặc biệt hiệu quả với dạng câu hỏi yêu cầu nắm ý chính như: Matching Headings, Completion giúp tiết kiệm thời gian và duy trì sự tự tin trong phòng thi, dưới đây là cách luyện tập hiệu quả:
Đọc đa dạng chủ đề:
- Lập danh sách chủ đề yêu thích và tìm tài liệu liên quan, phù hợp với bản thân.
- Có thể kết hợp sách, báo, tạp chí và các nguồn online để mở rộng kiến thức.
Chọn tài liệu dễ tiếp cận và thú vị: Ưu tiên tìm các nguồn đọc thú vị theo sở thích, phù hợp với trình độ của bản thân, giúp tạo cảm giác thoải mái, thúc đẩy độc lực và không nhàm chán.
Nguồn tài liệu gợi ý cho từng trình độ:
- A1 – A2: Oxford Owl, Cambridge Discovery Readers (A1), BBC Learning English, Simple English Wikipedia
- B1- B2: News in Levels, National Geographic Kids, Cambridge English Readers Level 3-4, Graded Readers (Oxford)
- C1- C2: The Guardian, Cambridge English Readers Level 5–6, BBC News, The New Yorker, TED Talks
Cách kết hợp cả 2 phương pháp Intensive Reading và Extensive Reading
Vì mỗi phương pháp đều có những đặc điểm riêng và phù hợp với luyện tập từng dạng câu hỏi khác nhau nên bạn hoàn toàn có thể kết hợp chúng để phát triển mạnh ở mọi dạng bài IELTS Reading, tuy nhiên cần lưu ý:
Phân bổ thời gian hợp lý: Ví dụ 1 buổi/tuần cho Intensive Reading (đọc sâu, phân tích), các buổi khác dành cho Extensive Reading (đọc nhanh, mở rộng).
Linh hoạt theo dạng câu hỏi:
- Intensive Reading → câu hỏi cần phân tích kỹ.
- Extensive Reading → câu hỏi cần ý chính hoặc tổng quan.
Tự đánh giá sau mỗi buổi đọc:
- Kiểm tra khả năng hiểu văn bản và trả lời câu hỏi.
- Nếu còn sai hoặc hiểu chưa rõ, tăng thời gian cho Intensive Reading để lấp “lỗ hổng”.
Intensive Reading và Extensive Reading là hai phương pháp luyện đọc mang lại rất nhiều lợi ích cho người học tiếng Anh cũng như thí sinh luyện thi IELTS. Hãy luyện tập thường xuyên với những gợi ý trên trong bài viết để phát triển kỹ năng Reading của mình nhanh chóng, góp phần nâng cao band điểm trong phòng thi nhé. IELTS The Tutors hy vọng rằng bài viết đã mang đến cho bạn một bí quyết học tập hay. Chúc bạn thành công!
