Bạn muốn cải thiện tiếng Anh nhưng không có thời gian hoặc điều kiện theo học trung tâm? Lộ trình học tiếng Anh tại nhà dưới đây từ IELTS The Tutors sẽ là người bạn đồng hành đáng tin cậy, giúp bạn từng bước chinh phục ngôn ngữ này một cách hiệu quả và dễ dàng.
Tại sao nên tự học tiếng Anh tại nhà?
Việc tự học tiếng Anh ở nhà cho phép bạn tự chủ hoàn toàn về thời gian, bạn có thể học vào buổi sáng, giờ nghỉ trưa hay buổi tối, tùy theo lịch cá nhân. Đồng thời, hình thức này giúp tiết kiệm đáng kể chi phí khi bạn không phải đóng học phí lớp hoặc chi trả chi phí di chuyển.
Ngoài ra, xây dựng lộ trình tự học tiếng Anh tại nhà còn cho phép bạn chọn lọc tài nguyên và phương pháp phù hợp với khả năng tiếp thu của bản thân, từ video, podcast đến các ứng dụng học tập.
Cần chuẩn bị gì cho lộ trình học tiếng Anh tại nhà?
Xác định mục tiêu học tập
Trước khi bắt tay vào việc học, bạn cần đặt ra mục tiêu rõ ràng và đo lường được thông qua mô hình SMART (Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound) :
- Specific (Cụ thể): Xác định rõ bạn muốn cải thiện kỹ năng nào, ví dụ: nâng trình nghe để hiểu 80% nội dung podcast đơn giản.
- Measurable (Đo lường được): Gắn số liệu với mục tiêu, như học 10 phút nghe mỗi ngày, ghi lại 5 từ/phrases mới mỗi buổi .
- Achievable (Khả thi): Chọn mục tiêu phù hợp với thời gian và năng lực hiện tại, tránh tham vọng quá mức dễ nản .
- Relevant (Thích hợp): Đảm bảo mục tiêu liên quan mật thiết đến nhu cầu thực tế của bạn, ví dụ để giao tiếp công việc thì ưu tiên nghe-nói hơn viết học thuật .
- Time-bound (Ràng buộc thời gian): Đặt khung thời gian cụ thể, như hoàn thành mục tiêu sau 8 tuần để có động lực và dễ đánh giá tiến trình .
Đánh giá năng lực hiện tại
Để biết mình cần tập trung vào đâu, bạn nên làm một bài kiểm tra đánh giá trình độ tiếng Anh theo khung CEFR (A1–C2). Ví dụ, Cambridge English cung cấp bài test online miễn phí, giúp bạn nhanh chóng xác định level và gợi ý lộ trình phù hợp . Khi đã rõ ưu, nhược điểm, bạn có thể chọn tài liệu và phương pháp học đúng trọng tâm, chẳng hạn tập trung ngữ pháp căn bản nếu vốn ngữ pháp yếu, hoặc cải thiện phát âm nếu chưa rõ âm .
Xây dựng kế hoạch học tập chi tiết
Một kế hoạch rõ ràng là chìa khóa để duy trì thói quen và đo lường tiến độ. Bạn cần lập lịch học hàng ngày/tuần, gắn với từng kỹ năng (nghe-nói-đọc-viết), công cụ và tài nguyên sử dụng.
Để theo dõi hiệu quả, bạn có thể áp dụng learning log hoặc mô hình GROW (Goal, Reality, Options, Will) nhằm phản hồi, điều chỉnh kịp thời . Đồng thời, hãy tận dụng thế mạnh “tốc độ học theo nhu cầu” của self-study: nếu hôm nào bận, bạn vẫn có thể dành 10-15 phút ôn tập từ vựng, ngày rảnh rỗi thì nghe podcast, làm bài tập ngữ pháp hay luyện nói trước gương.
6 bước xây dựng lộ trình học tiếng Anh tại nhà
Một lộ trình học tiếng Anh cho người bắt đầu sẽ có 6 kỹ năng sau, dưới đây là hướng dẫn cách tự học cho từng kỹ năng giúp bạn phát triển nhanh chóng:
Học ngữ pháp & từ vựng (Grammar & Vocabulary)
Ngữ pháp và từ vựng là hai trụ cột của mọi kỹ năng tiếng Anh. Bạn có thể học theo các bước sau:
- Chọn lọc nội dung ngữ pháp: Theo British Council, thay vì học mọi quy tắc, hãy tập trung vào những cấu trúc thường gặp (hiện tại đơn, hiện tại tiếp diễn, quá khứ đơn, câu điều kiện cơ bản) và ”notice” chúng khi đọc/nghe để biến lý thuyết thành phản xạ.
- Học từ vựng theo chủ đề & SRS
- Chia từ vựng theo ngữ cảnh (gia đình, công việc, du lịch…).
- Có thể dùng flashcard có hệ thống lặp lại cách quãng qua Anki, Quizlet hoặc Cambridge’s flashcard tips để ghi nhớ lâu dài
- Kết hợp Grammar + Vocabulary: Khi học một từ vựng mới, hãy ghi nhớ luôn cụm từ mẫu (collocation) để nắm cách dùng trong câu. Ví dụ: Khi học từ “decision”, có thể ghi nhớ luôn cụm “make a decision” (đưa ra quyết định).
- Tài liệu tự học gợi ý
- English Grammar in Use (Raymond Murphy).
- Vocabulary in Use (Cambridge).
- Các khóa học ngữ pháp & từ vựng trên LearnEnglish – British Council.
Xem thêm: Tổng hợp 1200 từ vựng IELTS Listening thông dụng theo chủ đề
Học phát âm (Pronunciation)
Phát âm luôn là điểm khởi đầu quan trọng trong mọi hành trình học ngoại ngữ. Khi bạn xây dựng được nền tảng phát âm tiếng Anh vững chắc, đó cũng chính là chìa khóa giúp bạn tự tin hơn trong giao tiếp và cải thiện đáng kể kỹ năng nghe nói về sau:
- Nắm vững bảng IPA: Học 44 âm và ký hiệu IPA qua các video BBC Learning English hoặc Rachel’s English. Hiểu “bản đồ âm vị” giúp bạn không đoán mò.
- Ghi âm và so sánh: Thu âm từng âm, từ và câu ngắn rồi so sánh với mẫu từ Cambridge Dictionary hoặc video hướng dẫn. Đây là bước “tự soi gương” để phát hiện lỗi sai ngay lập tức.
- Tập khắc phục 3 lỗi phổ biến:
- Bỏ qua IPA → học bảng phonemic chart
- Nhấn trọng âm sai → tra từ điển để xác định vị trí nhấn
- Quên âm đuôi → luyện âm cuối /s/, /t/, /d/
Luyện nghe (Listening)
Kết hợp nghe thụ động và nghe chủ động để não bộ làm quen với âm thanh tiếng Anh và phát triển kỹ năng phân tích.
- Nghe thụ động: Bật podcast, radio, phim tiếng Anh khi rảnh rỗi (nấu ăn, dọn nhà) để tai “ngấm” âm thanh. Không cần hiểu hết—mục tiêu làm quen với ngữ điệu, tốc độ.
- Nghe chủ động: Chọn đoạn audio ngắn (3–5 phút) từ LearnEnglish – British Council, nghe tập trung, ghi chú từ khóa (gist listening), trả lời câu hỏi để kiểm tra hiểu nội dung.
- Kỹ thuật 5 bước (theo British Council):
- Dự đoán nội dung trước khi nghe
- Nghe để nắm ý chính
- Nghe kĩ chi tiết (numbers, names)
- So sánh với transcript, phân tích lỗi
- Nghe lại không transcript để củng cố
- Nguồn luyện nghe
- Các bài nghe phân cấp A1–B2 trên LearnEnglish (British Council)
- Podcast “The English We Speak” (BBC)
- Bản tin VOA Learning English
Luyện nói (Speaking)
Speaking là một trong những kỹ năng thử thách nhất đối với người học tiếng Anh, vì cần môi trường thực hành thực thế để tạo thói quen về phát âm, nói được một câu hoàn chỉnh. Dưới đây là một số phương pháp bạn có thể áp dụng:
- Shadowing: Khi xem phim, nghe podcast hay video hội thoại, hãy bật ngay theo chân người nói, cố gắng bắt kịp nhịp, ngữ điệu và phát âm của họ. Đừng vừa dừng vừa nhại – shadowing hiệu quả nhất khi bạn nghe và nói liên tục.
- Tự nói chuyện với bản thân: Dù không có đối tác, bạn vẫn có thể luyện nói: nói thành tiếng mô tả hành động đang làm, miêu tả sự vật quanh bạn hoặc tường thuật lại nội dung đã nghe/xem. Nghiên cứu của British Council khuyến khích “talk to yourself” để xây dựng thói quen tư duy bằng tiếng Anh.
- Tham gia nhóm hoặc language exchange: Kết nối với bạn bè, thầy cô hoặc người nước ngoài qua Zoom/Skype/HelloTalk, đặt mục tiêu mỗi tuần ít nhất 1 buổi 30–60 phút trao đổi. Việc này không chỉ nâng cao phản xạ mà còn tăng động lực khi học chung.
- Mẹo cho người bận rộn: Bạn có thể “nhồi” tiếng Anh vào đoạn ngắn, nói to vài câu trước gương, ghi âm 1–2 phút mỗi ngày rồi nghe lại. British Council khuyên: “record yourself” và review để nhận diện lỗi và chỉnh sửa dần.
Luyện đọc (Reading)
Đọc giúp bạn mở rộng vốn từ, nắm rõ cấu trúc câu và phát hiện “điểm ngữ pháp thật” trong ngữ cảnh, bạn không nhất thiết phải bắt đầu với các bài đọc dài hay phức tạp, đối với người mới học, bạn có thể:
- Bắt đầu với graded readers: Chọn sách thiếu nhi, truyện ngắn hoặc “grated short stories” ở đúng trình độ (A1–B1), sau đó tăng dần lên B2–C1. British Council cung cấp rất nhiều short stories kèm bài tập theo CEFR.
- Đọc thường xuyên & “little and often”: Đặt mục tiêu 3 lượt/tuần – mỗi lượt 10–15 phút với bài báo, blog hoặc tin tức đơn giản. Việc này giúp bạn giữ nhịp đọc liền mạch và xây dựng phản xạ ngôn ngữ.
- Ghi chú từ mới & cấu trúc: Đừng chỉ “đánh dấu” từ; hãy viết ra câu ví dụ hoặc đoạn văn ngắn chứa từ ấy. Đây là cách đọc để nhớ thay vì đọc để qua mắt.
- Nguồn luyện đọc gợi ý:
- LearnEnglish Reading (A1–C1) – British Council
- Graded readers trên Amazon, Oxford University Press
Luyện viết (Writing)
Đối với kỹ năng viết, bạn cũng có thể làm theo các bước sau đây trong lộ trình học tiếng Anh tại nhà để cảm nhận sự tiến bộ mỗi ngày:
- Journaling hằng ngày: Dành 5–10 phút mỗi ngày viết nhật ký ngắn (3–5 câu) về công việc, cảm xúc hoặc kế hoạch. Viết tay được chứng minh giúp ghi nhớ tốt hơn so với gõ.
- Học theo mẫu (model texts): Đọc các mẫu email, bài luận, review được British Council biên soạn theo CEFR, phân tích cách họ mở bài, thân bài, kết bài rồi bắt chước cấu trúc khi viết.
- Nhận phản hồi: Sau khi viết, hãy dùng Grammarly hoặc nhờ bạn/giáo viên review, kèm giải thích chi tiết. Việc này giúp bạn nhìn rõ lỗi và tránh lặp lại.
- Mục tiêu cụ thể:
- Tuần 1: Viết 5 câu đơn hằng ngày
- Tuần 2: Viết đoạn 50–80 từ về chủ đề quen thuộc
- Tuần 3+: Viết bài 150–200 từ (email, review, blog)
Xem thêm:
Trong bài viết này, IELTS The Tutors đã gợi ý cho bạn lộ trình học tiếng Anh tại nhà rất hiệu quả, được đúc kết từ kinh nghiệm giảng dạy của các thầy cô giúp bạn xây dựng kế hoạch học tập phù hợp cho riêng mình. Hãy nhớ, kiên trì luôn là chìa khóa thành công, chúc bạn có khoảng thời gian học tập tuyệt vời.
